निम्नलिखितम् अपठित गद्यांशम् आधारीकृत्य प्रश्नाः (45-49) समाधेयाः –
नन् भारतं नाम देवभूमिः । भारतस्य उत्तरे मुकुटशिरोमणिः हिमालयो नाम नगाधिराज: विराजते । दक्षिणे त्रयः समुद्राः भारतभूमेः पादप्रक्षालनं कुर्वन्ति । तत्र सागराणां सङ्गमस्थले एव कन्याकुमारी नाम क्षेत्रम् अस्ति । अस्य दिव्यस्थानस्य दर्शनेन स्वामिविवेकानन्दः अपि प्रभावितः जातः । अतः सः समुद्रं तीएव एतत् दीपम् उपागच्छत् । अस्य स्थानस्य ऐतिहासिक भौगोलिक सामाजिकं च गौरवं वर्तते । प्रकृतेः सौन्दर्य तु अवर्णनीयम्।
45. “सङ्गमस्थले” इत्यत्र का विभक्तिः ?
(A) प्रथमा
(B) तृतीया
(C) चतुर्थी
(D) सप्तमी
Show Answer/Hide
46. “नगाधिराजः” इत्यत्र सन्धि-विच्छेदः करणीयः ।
(A) नग + अधिराजः
(B) नगस्य + अधिराजः
(C) नगम् + अधिराजः
(D) नगेन + अधिराजः
Show Answer/Hide
47. “विराजते” इत्यत्र कः लकार: ?
(A) लोट् लकार:
(B) लट् लकार:
(C) लङ् लकार:
(D) विधिलिङ् लकार:
Show Answer/Hide
48. “प्रभावितः” इत्यत्र कः प्रत्ययः ?
(A) क्त्वा
(B) ठक्
(C) क्त
(D) अण्
Show Answer/Hide
49. “देवभूमिः” इत्यत्र कः समासः ?
(A) अव्ययीभावः
(B) तत्पुरुषः
(C) बहुव्रीहिः
(D) द्विगु:
Show Answer/Hide
निम्नलिखितम् अपठित गद्यांशम् आधारीकृत्य निम्नङ्किताः प्रश्नाः (50-54) समाधेयाः –
राजस्थानस्य प्रसिद्धनगरेषु जैसलमेरुनगरे स्थितं सोनारदुर्गं स्वर्णमयपीतपाषाणैः निर्मितम् विशिष्टं दुर्गम् अस्ति । जनपदे अस्मिन् सीमावर्ति तनोटमातुः मन्दिरं तु सर्वेषां भारतीयानां मनसि देशं प्रति गौरवभावमुत्पादयति । भारतीयैः साकं वैदेशिकाः अत्रागत्य पटवाप्रासादान्, थारमरुस्थलं, भादरियास्थाने स्थितं बृहत्तमं पुस्तकालयं रामदेवरास्थानं च प्रतिवर्ष पश्यन्ति । विश्वविख्यातम् आणविकपरीक्षणनगर-पोकरणस्य समीपस्थं खेतोलाईस्थानमपि जैसलमेरुजनपदे दर्शनीयमेव अस्ति ।
50. “जनपदे” इत्यत्र का विभक्तिः ?
(A) षष्ठी
(B) पंचमी
(C) प्रथमा
(D) सप्तमी
Show Answer/Hide
51. “पश्यन्ति” इत्यत्र धातुरहित –
(A) दृश्
(B) अस्
(C) पश्य्
(D) आस्
Show Answer/Hide
52. “बृहत्तम पुस्तकालयम्” अत्र पुस्तकालयं इति किम् ?
(A) विशेषणं
(B) विशेष्यम्
(C) अव्ययम्
(D) धातुरूपम्
Show Answer/Hide
53. “दुर्गम्” इत्यत्र किम् लिङ्गम् अस्ति ?
(A) पुल्लिङ्गम्
(B) नपुंसकलिङ्गम्
(C) स्त्रीलिङ्गम्
(D) उभयलिङ्गम्
Show Answer/Hide
54. ‘अनागत्य’ अत्र रेखाङ्कितपदे कः सन्धिः ?
(A) गुणसंधिः
(B) दीर्घसंधिः
(C) यणसंधिः
(D) वृद्धिसंधिः
Show Answer/Hide
55. बालकः पुस्तकं पठति । अत्र रेखाङ्कितपदे विधिलिङ्लकाररूपं भवति –
(A) पठतु
(B) पठेत्
(C) अपठत्
(D) पठिष्यति
Show Answer/Hide
56. “षण्णवतिः” इति संस्कृते कस्यै संख्यायै प्रयुक्तम् ?
(A) 85
(B) 96
(C) 78
(D) 65
Show Answer/Hide
57. ‘ज’ इति वर्णस्य उच्चारणस्थानं किम् ?
(A) दन्ताः
(B) औष्ठी
(C) तालु
(D) मूर्धा
Show Answer/Hide
58. अधोलिखितेषु दन्त्योष्ठय: वर्ण: क: ?
(A) व्
(B) क्
(C) त्
(D) प्
Show Answer/Hide
59. अचः भवन्ति –
(A) व्यञ्जनानि
(C) उपसर्गाः
(B) स्वराः
(D) धातवः
Show Answer/Hide
60. “राष्ट्रपति के साथ सेनापति यहाँ आया” इत्यस्य वाक्यस्य संस्कृतानुवादं कुरुत –
(A) राष्ट्रपतेः सह सेनापति: अत्र आगतवान् ।
(B) राष्ट्रपतिम् सह सेनापतिः अत्रागच्छत् ।
(C) राष्ट्रपतिना सह सेनापति: अत्रागतवान् ।
(D) राष्ट्रपतये सह सेनापतिः अत्रागच्छत् ।
Show Answer/Hide
| Read Also : |
|---|
