NCERT Solutions Class 10 Sanskrit (Abhyaswaan Bhav)
The NCERT Solutions in Sanskrit Language for Class 10 Sanskrit (Abhyaswaan Bhav – अभ्यासवान् भव – II) Chapter – 11 वाच्यम् has been provided here to help the students in solving the questions from this exercise.
अध्याय 11 – वाच्यम्प्रा
| अभ्यासः |
1. अधोलिखितवाक्येषु कर्तृपदं परिवर्त्य वाक्यानि लिखत-
(i) बालकः पायसं खादति।
_________ पायसः खाद्यते।
उत्तर – बालकेन पायसः खाद्यते।
(ii) अहं फलं खादामि।
_________ फलं खाद्यते।
उत्तर – मया फलं खाद्यते।
(iii) त्वं किं शृणोषि?
_________ किं श्रूयते?
उत्तर – त्वया किं श्रूयते?
(iv) आवां चित्राणि पश्यावः।
_________ चित्राणि दृश्यन्ते।
उत्तर – आवाभ्याम् चित्राणि दृश्यन्ते।
(v) वयं पाठं स्मरामः।
_________ पाठः स्मर्यते।
उत्तर – अस्माभिः पाठः स्मर्यते।
(vi) बालकौ धावतः।
_________ धाव्यते।
उत्तर – बालकाभ्याम् धाव्यते।
(vii) कुक्कुराः इतस्ततः भ्रमन्ति।
_________ इतस्ततः भ्रम्यते।
उत्तर – कुक्कुरैः इतस्ततः भ्रम्यते।
(viii) गजः शनैः शनैः चलति।
_________ शनैः शनैः चल्यते।
उत्तर – गजेन शनैः शनैः चल्यते।
(ix) वानरः कूर्दति।
_________ कूर्यते।
उत्तर – वानरेण कूर्यते।
(x) अहं शाटिकां क्रीणामि।
_________ शाटिका क्रीयते।
उत्तर – मया शाटिका क्रीयते।
2. अधोलिखितवाक्येषु कर्मपदं परिवर्त्य वाक्यानि लिखत-
(i) श्रमिकः भारं वहति।
श्रमिकेण _________ उह्यते।
उत्तर – श्रमिकेण भारः उह्यते।
(ii) सः पाषाणं त्रोटयति।
तेन _________ त्रोट्यते।
उत्तर – तेन पाषाणः त्रोट्यते।
(iii) सा गीतं गायति।
तया _________ गीयते।
उत्तर – तया गीतं गीयते।
(iv) माता रोटिकां पचति
मात्रा _________ पच्यते।
उत्तर – मात्रा रोटिका पच्यते।
(v) पिता फलानि आनयति।
पिता _________ आनीयन्ते।
उत्तर – पिता फलानि आनीयन्ते।
(vi) सेवकः सेवां करोति।
सेवकेन _________ क्रियते।
उत्तर – सेवकेन सेवा क्रियते।
(vii) चिकित्सक: उपचारं करोति।
चिकित्सकेन _________ क्रियते।
उत्तर – चिकित्सकेन उपचारः क्रियते।
(viii) नीलिमा पाठं स्मरति।
नीलिमया _________ स्मर्यते।
उत्तर – नीलिमया पाठः स्मर्यते।
(ix) अहं गृहं गच्छामि।
मया _________ गम्यते।
उत्तर – मया गृह गम्यते।
(x) आवां लेखान् लिखावः।
आवाम्यां _________ लिख्यन्ते।
उत्तर – आवाम्यां लेखाः लिख्यन्ते।
3. अधोलिखितवाक्येषु क्रियापदपरिवर्तनं कृत्वा वाक्यानि लिखत-
(i) अहं जलं पिबामि।
मया जलं _________।
उत्तर –
मया जलं पीयते।
(ii) आवां विद्यालयं गच्छावः
आवाभ्यां विद्यालयः _________।
उत्तर – आवाभ्यां विद्यालयः गम्यते।
(iii) वयं ग्रामं गच्छामः।
अस्माभिः ग्रामः _________।
उत्तर – अस्माभिः ग्रामः गम्यते।
(iv) त्वं फलानि खादसि।
त्वया फलानि _________।
उत्तर – त्वया फलानि खाद्यान्ते।
(v) छात्रः अध्ययनं करोति।
छात्रेण अध्ययनं _________।
उत्तर – छात्रेण अध्ययनं क्रियते।
(vi) अहं श्रान्तः भवामि।
मया श्रान्तः _________।
उत्तर – मया श्रान्तः भूयते।
(vii) बालकः क्रीडति।
बालकेन _________।
उत्तर – बालकेन क्रीड्यते।
(viii) शिष्यः गुरुं सेवते।
शिष्येण गुरुः _________।
उत्तर – शिष्येण गुरुः सेव्यते।
(ix) पाचकः भोजनं पचति।
पाचकेन भोजनं _________।
उत्तर – पाचकेन भोजनं पञ्चते।
(x) धावकः धावति।
धावकेन _________।
उत्तर – धावकेन धाव्यते।
